ขอขอบคุณภาพจาก http://www.paiduaykan.com
ถ้ำพระยานคร
เป็นถ้ำมีพลับพลาที่ประทับสวยเมื่อต้องแสงตะวัน ประวัติแต่โบราณได้ชื่อนี้
เพราะเจ้าพระยานครเป็นผู้ค้นพบครา ร่วมเสด็จประพาสในรัชกาลที่ 5
ต่อมาพระมหากษัตริย์ หลายพระองค์ ก็ทรงเสด็จพระราชดำเนิน ใครจะเชื่อว่ายาม
พระอาทิตย์ส่อง แสงผ่านปล่องเขาในวันและเวลา พลับพลา
ที่ประทับเรืองรองงดงามยิ่งกว่าใช้ไฟดวงใด
ตามประวัติเล่าว่าในสมัยรัชกาลที่ 1 เจ้าพระยานคร
ผู้ครองเมืองนครศรีธรรมราชได้แล่นเรือผ่านทางเขาสามร้อยยอด
และเกิดพายุใหญ่ไม่สามารถเดินทางต่อไปได้
จึงจอดพักเรือหลบพายุที่ชายหาดแห่งนี้เป็นเวลาหลายวัน
และได้สร้างบ่อน้ำเพื่อใช้ดื่ม เรียกว่า "บ่อพระยานคร" "ถ้ำพระยานคร"
เป็นถ้ำขนาดใหญ่ บนเพดานถ้ำมีปล่องให้แสงสว่างลอดเข้ามาได้
จุดเด่นของถ้ำแห่งนี้ คือ " พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์" เป็นพลับพลา
แบบจตุรมุข สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 คราวเสด็จประพาสเมื่อวันที่ 20
มิถุนายน พ.ศ. 2433 เป็นฝีพระหัตถ์ของพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงศ์
ทรงสร้างขึ้นในกรุงเทพฯ
แล้วส่งมาประกอบทีหลังโดยให้พระยาชลยุทธโยธินเป็นนายงานก่อสร้าง
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จมายกช่อฟ้าด้วยพระองค์เอง
ที่กำแพงหินด้านขวามีพระปรมาภิไธยย่อในรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 7
เป็นตัวหนังสือใหญ่สีขาวสะดุดตา พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์นับเป็น
จุดเด่นของถ้ำพระยานคร และเป็นตราประจำ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ในปัจจุบัน
การเดินทางเพื่อไปอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด รถยนต์ :
จากถนนเพชรเกษม (ทางหลวงหมายเลข 4)
ถึงสี่แยกปราณบุรีเลี้ยวซ้ายไปตามถนนสายปราณบุรี - ปากน้ำปราณบุรีประมาณ 8
กิโลเมตร จึงเลี้ยวขวาไปประมาณ 16 กิโลเมตร ผ่านสี่แยกบ้านบางปู ตรงไป 4
กิโลเมตร ถึงสามแยกเลี้ยวซ้ายอีกครั้งไปอีก 5 กิโลเมตร
จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด หรือ จากถนนเพชรเกษม
จนถึงหลักกิโลเมตรที่ 286 (ใกล้บ้านสำโหรง ก่อนถึงอำเภอกุยบุรี 6 กิโลเมตร)
เลี้ยวซ้ายไปอีกประมาณ 14
กิโลเมตรก็จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
รถโดยสารประจำทาง : ลงรถที่อำเภอปราณบุรี แล้วต่อรถสองแถวสายปราณบุรี - บ้านบางปู จากบ้านบางปูเหมารถสองแถวไปส่งที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
รถไฟ :
ขบวนรถไฟธนบุรี - ประจวบคีรีขันธ์ หรือ ธนบุรี - หลังสวน
ลงรถที่สถานีรถไฟสามร้อยยอด ต่อรถสองแถวสายปราณบุรี - บ้านบางปู
(ขึ้นรถได้ที่หน้าสถานีรถไฟ)
เมื่อถึงบ้านบางปูหารถเช่าไปอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
ทั้งนี้ สอบถามรายละเอียดและข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด โทรศัพท์ 032-603571